AI FAQs

የአስፈጻሚ ቅርንጫፍ ኤጀንሲዎች እና የከፍተኛ ትምህርት ተቋማትን ጨምሮ ሁሉም ኤጀንሲዎች እርዳታ ለማግኘት ይህንን የCAMs እና ሌሎች የVITA እውቂያዎች ዝርዝር መመልከት አለባቸው።

ተጨማሪ ጥያቄዎችን በሚከተለው አድራሻ መላክ ይቻላል፦ vccc@vita.virginia.gov። 

አንዳንድ የAI ቴክኖሎጂዎችን ለሚመለከቱ ቴክኒካዊ ጥያቄዎች ካሉዎት እባክዎን የተመደበልዎትን EA ያነጋግሩ።

የCOV የሰው ሰራሽ አስተውሎት አጠቃቀም ፖሊሲ መስፈርት በሚደነግገው መሠረት ሁሉም የአስፈፃሚ ቅርንጫፍ ኤጀንሲዎች (ይህ ቃል በEO 30 ውስጥ በተሰጠው ፍቺ መሠረት) የሥርዓቶቹን ታማኝነት፣ ደኅንነት እና አስተማማኝነት ለማረጋገጥ የውስጥ እና የውጭ AI ሥርዓቶች አጠቃቀማቸውን ለቁጥጥር እና ለፈቃድ ማስመዝገብ አለባቸው።

የሰው ሰራሽ አስተውሎት ምዝገባ እና ፈቃድ አሰጣጥ ሂደት Archer ውስጥ መመዝገብን የሚጠይቅ እና ከVITA፣ ከኤጀንሲዎ ኃላፊ እና ከእርስዎ ሴክሬተሪ (ለውጫዊ AI ብቻ) በPlanview ፈቃድ ማግኘትን የሚጠይቅ ባለብዙ ደረጃ ሂደት ነው። የAI ቴክኖሎጂዎን እንዴት Archer ውስጥ ማስመዝገብ ይቻላል በሚለው ዙሪያ ጥያቄዎች ካሉዎት የተመደበልዎትን EA ያነጋግሩ። በPlanview ዙሪያ ጥያቄዎች ካሉዎት የተመደበልዎትን የITIMD ተንታኝ ያነጋግሩ።

በEO 30 ውስጥ ለነባር የAI አጠቃቀም የተቀመጠ ልዩ ሁኔታ የሌለ ቢሆንም ሁሉም አጠቃቀሞች መዝገቡ ውስጥ መመዝገብ አለባቸው ማለት አይደለም። እርግጠኛ መሆን ካልቻሉ የተመደበልዎትን EA ያነጋግሩ።

• የAI መፍትሄው የሚከተሉትን ሶስት መስፈርቶች በሙሉ የሚያሟላ የግዴታ መመዝገብ አይኖርበትም፦

• ውስጣዊ የሆነ
• የሰዎች መረጃ የማይጠቀም
• ከአገልግሎት ሥርዓቱ ጋር ያልተሳሰረ (ሰው ሰራሽ ወይም ለሕዝብ ክፍት የሆነ መረጃን ብቻ የሚጠቀሙ የሙከራ፣ የማዳበሪያ እና የቅድመ አገልግሎት ፍተሻ ሥርዓቶች የአገልግሎት-ነክ ያልሆኑ ሥርዓቶች ምሳሌዎች ናቸው)

• የAI መፍትሄው ከሚከተሉት ሁኔታዎች መካከል የትኛውንም የሚያሟላ ሆነ መመዝገብ ግዴታ ነው፦

• ውጫዊ የሆነ
• የሰዎች መረጃ የሚጠቀም
• አገልግሎት ሥርዓቱ ውስጥ ጥቅም ላይ የሚውል
• ለኤጀንሲው ተልዕኮ ወሳኝ ወይም ለንግድ ሥራ አስፈላጊ የሆኑ ሂደቶችን የሚደግፍ
• በ SEC530 የመረጃ ደህንነት ደረጃላይ እንደተገለጸው ሚስጥራዊነት ያለው መረጃን ያካትታል
• ለክላውድ አገልግሎቶች ግምገማ የCOV Ramp ግምገማ የሚያስፈልገው

ነፃ እና በስፋት የተሰራጩ ምርቶችን ጨምሮ ማንኛውም የAI አጠቃቀም በመስፈርቶቹ ላይ የተገለጸውን ሂደት በመከተል ፈቃድ ማግኘት አለበት። ነፃ ምርቶችን የመንግሥት የIT መሣሪያዎች ላይ ማውረድ ወይም መሰል ምርቶችን ለይፋዊ የሥራ እንቅስቃሴዎች ጥቅም ላይ ማዋልን ጨምሮ ይፋዊ ፈቃድ ካልተሰጠ በስተቀር የትኛውም የAI ምርት በመንግሥት ኤጀንሲ ባለሥልጣን ጥቅም ላይ መዋል የለበትም።

EO 30 እና የAI መስፈርቶች እንደሚደነግጉት፣ የፈቃድ አሰጣጥ ሂደቱ የኮመንዌልዝ ኤጀንሲዎች የዜጎችን መረጃ በማያጋልጥ፣ መድልዎ ከሚኖርባቸው መተግበሪያዎች በሚጠብቅ እና ከንግድ ሥራ አንፃር ትርጉም ባለው መልኩ AIን ጥቅም ላይ ማዋላቸውን ለማረጋገጥ ያለመ ነው። ኤጀንሲው ከሚገዛቸው የAI ምርቶች በማይተናነስ መልኩ በነፃ የሚቀርቡ ምርቶችም አላግባብ የሆነ አጠቃቀም ላይ የመዋል ስጋት ይኖርባቸዋል። ለምሳሌ በቅርብ ጊዜ እየተሰማ የነበረ የዜና ዘገባ አንዳንድ በነፃ የሚቀርቡ የAI ምርቶች አንዳንድ ጊዜ EO 30 ውስጥ ከተቀመጡት መስፈርቶች ጋር ሊጋጩ የሚችሉ መድሎአዊ ውጤቶችን ሊያመነጩ እንደሚችሉ ጠቁሟል።

የAI ፖሊሲዎች እና መስፈርቶች (የAI መዝገብን ጨምሮ) የሚከተሉትን አይመለከቱም፦ 

• በሀገር መከላከያ ወይም በCOV የደኅንነት ሥርዓቶች ውስጥ ጥቅም ላይ የሚውል AI (ምሳሌዎች፦  ሳይበርሴኩሪቲ፣ HVAC፣ ወይም SCADA ሥርዓቶች)
• በተለመዱ ለሽያጭ የሚውሉ ምርቶች ውስጥ የተካተተ AI (ለምሳሌ፦ iWatch፣ iPhone፣ እንደ Adobe Photoshop ያሉ ለሽያጭ የዋሉ የኮምፒውተር ሶፍትዌሮች ወይም የሶፍትዌር መተግበሪያው እና ጥቅም ላይ እየዋለ ያለው መረጃ በኮመንዌልዙ ባለቤትነት ያልተያዘ እና የሚተዳደር የሶፍትዌር እንደ አገልግሎት መተግበሪያ)
• የAI ጥናት እና ምርምር (R&D) እንቅስቃሴዎች ወይም በመንግሥት የከፍተኛ ትምህርት ተቋማት የሚሰጡ የትምህርት ፕሮግራሞች 

በአይ ምርምር እና ልማት (R&D) በህዝብ ከፍተኛ ትምህርት ተቋማት ውስጥ የሚካሄዱ እንቅስቃሴዎች ወይም የትምህርት ፕሮግራሞች ከAI ፖሊሲ እና መስፈርቶች ነፃ ናቸው እና በAI ምዝገባ ውስጥ መተዳደር አያስፈልጋቸውም።  ለምሳሌ፦

• ሰዎች አንድን ተግባር በማከናወን ረገድ በAI የሚታገዙበት የምርምር ተነሳሽነት አካል በመሆን ጥቅም ላይ የሚውል AI
• በAI በመታገዝ በአንድ የእውቀት መስክ ዙሪያ የሚከናወን ምርምር
• በAI የታገዘ የምርምር መረጃ ትንተና
• በAI ዘዴዎች፣ አልጎሪዝሞች እና ቴክኖሎጂዎች ዙሪያ የሚከናወን ምርምር
• ተማሪዎች ለአሳይመንቶቻቸው አመንጪ AI በሚጠቀሙበት የትምህርት ክፍለ ጊዜ ውስጥ ጥቅም ላይ የሚውል AI
• አስተማሪዎች የተማሪዎችን አሳይመንቶች በሚገመግሙበት ኣና በሚያርሙበት የትምህርት ክፍለ ጊዜ ጥቅም ላይ የሚውል AI

VITA ተሳታፊ ሰዎች በሥነ-ምግባር በታነጸ እና ኃላፊነት በተሞላው መንገድ መስተናገዳቸውን እና የተሳታፊዎችን ደኅንነት እና ግላዊነት (የተሳታፊ መረጃን ጨምሮ) ለመጠበቅ እርምጃዎች መወሰዳቸውን ማረጋገጥ እንዲቻል ለምርምር ዓላማዎች የሚውል የAI አጠቃቀም በተቋሙ የምርምር ቁጥጥር ተቋማዊ የግምገማ ቦርድ (IRB) እንዲተዳደር ይመክራል።

VITA በትምህርታዊ ፕሮግራሞች ውስጥ በሚኖረው የAI አጠቃቀም ዙሪያ የK-12 ተቋማት በVirginia የትምህርት መምሪያ እንዲተዳደሩ እና የከፍተኛ ትምህርት ተቋማት ደግሞ በስቴቱ የከፍተኛ ትምህርት ምክር ቤት እንዲተዳደሩ ይመክራል።

በመንግሥት ከፍተኛ ትምህርት ተቋማት ውስጥ የሚከናወኑ የAI ጥናት እና ምርምር (R&D) እንቅስቃሴዎች ወይም ትምህርታዊ ፕሮግራሞች የAI ፖሊሲ እና መስፈርቶች የማይመለከታቸው ቢሆንም፣ የኮመንዌልዝ መረጃን (የተማሪዎች እና ፋይናንሳዊ መረጃን ጨምሮ) የሚያካትቱ የተቋሙ አስተዳደራዊ እንቅስቃሴዎች ግን በልዩ ሁኔታ አይታዩም።  ለምሳሌ፦

• በተማሪ ምዝገባ ሂደት ውስጥ ጥቅም ላይ የሚውል AI
• በስኮላርሺፖች፣ ድጎማዎች እና ሌሎች የገንዘብ እርዳታ ዓይነቶች ዙሪያ ጥቅም ላይ የሚውል AI
• ሠራተኞችን ለመመልመል እና ለመምረጥ እንዲሁም የሠራተኞችን አፈጻጸም ለማስተዳደር ጥቅም ላይ የሚውል AI
• የፋይናንስ፣ የግዢ፣ የሪል እስቴት፣ የመገልገያ እና የመረጃ ቴክኖሎጂ ሂደቶችን ጨምሮ የተቋሙን የንግድ ሥራ ተግባራት ለማስተዳደር ጥቅም ላይ የሚውል AI
• በHIPAA፣ FERPA እና IRS ቁጥጥር የሚደረግበት መረጃን ጨምሮ ሚስጥራዊ የተቋም መረጃ ተደራሽነት ዙሪያ ጥቅም ላይ የሚውል AI

COV Ramp እና የAI ምዝገባ እና ፈቃድ አሰጣጥ ሂደት ተያያዥ የሆኑ፣ ነገር ግን የተለያዩ ፍላጎቶችን ያገለግላሉ።

• የAI ምዝገባ እና ፈቃድ አሰጣጥ ሂደት አንድ የAI ቴክኖሎጂን ለሆነ ዓላማ ጥቅም ላይ ለማዋል ያለን ፍላጎት የሚመለከት ሲሆን፣ በአጠቃቀም ፖሊሲው ውስጥ ከተነሱት ስጋቶች አንፃር ተገዥነት መኖሩን ያረጋግጣል።
• COV Ramp የሻጩን የሥራ እንቅስቃሴ ብቃት እና ኮመንዌልዙ ከሻጩ ጋር የንግድ ልውውጥ ለማድረግ ያለውን አቅም ያረጋግጣል

በተጨማሪም ለCOV Ramp ሲገባ ኤጀንሲውን ክፍያ ያስከፍላል። መጀመሪያ ለAI ምዝገባ እና ፈቃድ አሰጣጥ በማስገባት የታሰበው አጠቃቀም ድንገት በVITA ወይም በሴክሬቴሪያቱ ውስቅ ቢደረግ እንኳን አላስፈላጊ ክፍያን ማስቀረት እንችላለን። 

የAI መዝገቡ ዓላማ በAI አጠቃቀም ረገድ ሙሉ ግልጽነት መኖሩን ለማረጋገጥ ነው። ይህም ሊከበሩ የሚገባቸው በርካታ መስፈርቶች የሚለየውን የCOV የሰው ሰራሽ አስተውሎት አጠቃቀም ፖሊሲ መስፈርት (ክፍል IV፣ አስገዳጅ ማስተባበያዎች) መሠረት በማድረግ ነው።

የAI መዝገብ ለመረጃ ነፃነት አዋጅ (FOIA) ተገዢ ነው። ነገር ግን እንደ አግባብነታቸው/አስፈላጊነታቸው ተግባራዊ የሚደረጉ ከሳይበርሴኩሪቲ ጋር የተያያዙ ልዩ ሁኔታዎች አሉ። የVA ሕግ § 2.2-3705.2(2) እና (14)ን ይመልከቱ። የFOIA አጠቃላይ ድንጋጌዎች አንዳንድ መረጃዎች መደበቅ እና/ወይም ከመረጃ ስብስቡ መወገድ ሊኖርባቸው የሚችሉባቸው ሁኔታዎችን ይመለከታሉ። ምሳሌ ይመልከቱ፦ የVA. ሕግ §§ 2.2-3704(G) እና 2.2-3704.01።

ኤጀንሲዎች ሚስጥራዊ/ግላዊ አድርገው የሚቆጥሩትን መረጃ መዝገቡ ውስጥ እያስገቡ ከሆነ የትኛው መረጃ ለሕዝብ ክፍት መደረግ አለበት በሚለው ዙሪያ ወደፊት የሚደረጉ ግምገማዎችን ለማቀላጠፍ መሰል መረጃዎችን በግልጽ ማመላከት አለባቸው።

የCOV የሰው ሰራሽ አስተውሎት ቴክኖሎጂ ፍኖተ ካርታ ዓላማ ለአጠቃቀም የተገመገሙ የAI መፍትሄዎችን እና አንድ ኤጀንሲ መመርመር ሊፈልግ የሚችለውን መስክ ለመለየት ነው። የሆነ አንድ የAI መፍትሄ በፍኖተ ካርታ ላይ ካልተዘረዘረ፣ ኤጀንሲው መፍትሄውን ለAI ምዝገባ እና የቁጥጥር ፈቃድ ሂደት ማስገባት ይችላል።

የታቀዱ የAI ቴክኖሎጂ አጠቃቀሞች በሙሉ በAI ቴክኖሎጂ ፍኖተ ካርታ ላይ ሰፈሩም አልሰፈሩም ከላይ በተሰጠው መመሪያ መሰረት መመዝገብ አለባቸው የለባቸውም በሚለው ዙሪያ መገምገም ይኖርባቸዋል።

የአመንጪ AI መሳሪያዎች አጠቃቀሞች የሚከተሉትን የሚያሟሉ ከሆኑ፦

• ውስጣዊ ከሆኑ
• ውሳኔዎችን ወይም ፖሊሲዎችን የማያመነጩ ከሆነ
• የኮመንዌልዙን መረጃ ወይም የሰዎችን መረጃ የማይጠቀሙ ከሆነ
• መሠረታዊ የኤጀንሲ የንግድ ሥራ ሂደቶችን ለማራመድ ጥቅም ላይ የማይውሉ ከሆነ
• ከአገልግሎት ሥርዓቱ ጋር ያልተሳሰሩ ከሆነ

መመዝገብ አይጠበቅባቸውም።

የሰዎችን መረጃ በማንኛውም AI መፍትሄ ውስጥ ጥቅም ላይ እያዋለ የሚገኝ ኤጀንሲ ያ መረጃ ጥቅም ላይ የሚውልበት እና የሚጠበቅበትን መንገድ ማብራራት መቻል አለበት።

• የሚካተቱትን የመረጃ አካላት፣ ጥቅም ላይ የዋሉበትን አሳማኝ ምክንያት እና ጥቅም ላይ በመዋላቸው የሚገኘውን ጠቀሜታ መዘርዘር መቻል አለበት
• የመረጃ ስብስቡ እንዴት እንደሚጠበቅ ማብራራት እና ለመረጃው ተደራሽነት የሚኖራቸውን ግለሰቦች እና ኪናዎች መለየት መቻል አለበት
• የAI አልጎሪዝሙ የመረጃ ስብስቡ ላይ የሚሠራውን ሥራ እና ውጤቱ የሚመነጭበትን መንገድ ማብራራት መቻል አለበት
• ማንኛውም ውጤት እንዴት ማንነትን የማያጋልጥ መሆኑን ማረጋገጥ እንደሚቻል መለየት መቻል አለበት

የኮመንዌልዝ ውሂብ የኮመንዌልዝ መረጃ የAI ሞዴሎችን ለማዳበር እና/ወይም ለማሰልጠን ጥቅም ላይ መዋል የለበትም።

ዜጎች በሕዝባዊ ወይም ዝግ ስብሰባዎች ላይ ሲታደሙ በAI የታገዙ ድምፅ መቅጃዎችን በሚያመጡበት ጊዜ ረብሻ የማይፈጥሩ እስከሆነ ድረስ መቅዳት ይፈቀድላቸዋል። Virginiya የአንድ ወገን ፈቃድ ግዛት ነች (የVa. ሕግ § 19.2-62)፤ ይህ ማለት ውይይቱ ላይ ተሳታፊ የሆነ አንድ ወገን ንግግሩ እንዲቀዳ ፈቃዱን እስከሰጠ ድረስ ውይይቱን መቅዳት ሕገ-ወጥ አይደለም ማለት ነው። በተጨማሪም FOIA ወይም ሌሎች ሕጎች ለሕዝብ አባላት ክፍት የሆኑ ስብሰባዎችን የመቅዳት መብት ሊሰጡ ይችላሉ። ከነዚህ ጉዳዮች ጋር የተያያዘ ጥያቄ ካለዎት ከሕግ አማካሪዎ ጋር ይምከሩ።

በመላው የIT መስክ የሚገኙ ምርቶች በጊዜ ሂደት የAI ክህሎቶችን በተለያዩ መልኮች ያስተሳስራሉ ብለው መገመት የሚችሉ ሲሆን፣ ይህም የእርስዎ ኤጀንሲ በአሁን ሰዓት በሥራ ላይ የሚያውላቸውን የሶፍትዌር መፍትሄዎች የማጠቃለል ዕድሉ ከፍተኛ ነው።

• ኤጀንሲዎች በሚይዟቸው ፖርትፎሊዮዎች ውስጥ የሚገኙ ምርቶች ላይ የሚደረጉ ከAI አካላት ወይም ክህሎቶች ጋር የተያያዙ ለውጦችን መከታተል ይኖርባቸዋል
• ኤጀንሲዎች ደንበኛ ለማፍራት በሚል በአንድ ምርት ወይም አገልግሎት ላይ የሚኖረው የAI አጠቃቀም ደረጃ ረገድ ከልክ በላይ ከሚያካብዱ ወይም የተሳሳተ መረጃ ከሚሰጡ በተለምዶ AI መደበቅ የተሰኙ የሻጭ ንግግሮች እራሳቸውን መጠበቅ ይኖርባቸዋል።

መደበኛ በገበያ ላይ የዋሉ ምርቶች ውስጥ የተካተተ AIን አስመልክቶ ቴክኖሎጂውን ለማስመዝገብ ያለን ፍላጎት AI ቴክኖሎጂው ሀ)የሚሰጠው መረጃ ላይ ለውጦች እያደረገ ወይም ለ) አላስፈላጊ ውሳኔ እየሰጠ መሆን አለመሆኑ ላይ ማተኮር ይኖርበታል።

በአንድ ምርት ውስጥ AI መኖሩ ብቻውን ለማስመዝገብ በቂ መስፈርት አይደለም፤ የAI አካሉ የመጨረሻ ምርት ለማዘጋጀት ጥቅም ላይ በሚውልበት ጊዜ ብቻ ነው ምዝገባ እንዲኖር የምንፈልገው። የAI ሞዱል ያለው፣ ነገር ግን በCOV ጥቅም ላይ የማይውለው እና በመጨረሻ ተጠቃሚ ለብቻው ማስጀመር የማይፈቅደው Archer አንድ ጥሩ ምሳሌ ነው።

ማንኛውም በCOV የተዘጋጀ የAI መፍትሄ የመፍትሄውን አሠራር ለማብራራት ለሕዝብ ክፍት ከሆኑ ምንጮች የሚገኙትን መረጃዎች ጨምሮ የተጠቀሱትን የመረጃ ስብስቦች ጥቅም ላይ ለማዋል ፈቃድ ያለው መሆኑን ማሳየት መቻል እና እነዚህን ምንጮች መዘርዘር መቻል ይኖርበታል። በAI መፍትሄዎች ጥቅም ላይ የሚውሉ የመረጃ ስብስቦች በሙሉ በCOV የድርጅት አወቃቀር መሣሪያ ውስጥ መመዝገብ አለባቸው። ከአዕምሯዊ ንብረት መብቶች ጋር ለተያያዙ ስጋቶች ወይም በሌሎች የአጠቃቀም ፈቃድ መስፈርቶች ዙሪያ ከሕግ አማካሪዎ ወይም ከዐቃቤ ሕግ ጽሕፈት ቤት ጋር ይነጋገሩ።

ኮድ ለማመንጨት ጥቅም ላይ እየዋለ የሚገኝ AI የመነጨውን ነገር ሥራ ላይ በማዋል ረገድ የሰው ቁጥጥር ሊኖረው ይገባል። የመነጨው ምርት ቅርንጫፍ ላይ ከመታከሉ በፊት በሰው መመርመር ያለበት ሲሆን፣ መፍትሄውም አገልግሎት እንዲሰጥ ከመለቀቁ በፊት ሊፈተሽ ይገባል።