ሀሎ። በማህደር የተቀመጠ ገጽ ላይ ደርሰዋል። በዚህ ገጽ ላይ ያሉ ይዘቶች እና አገናኞች ከአሁን በኋላ እየተዘመኑ አይደሉም። አገልግሎት እየፈለጉ ነው? እባኮትን ወደ መነሻ ገጻችን ይመለሱ።
ግንቦት 2021 - የተጠለፈ ኢሜይል መለያ? ምን ማድረግ እንዳለብዎ እነሆ።
የኢሜል አካውንት በተለያዩ መንገዶች ሊበላሽ ይችላል። በአንዳንድ አጋጣሚዎች የይለፍ ቃልዎ ደካማ እና በቀላሉ የሚገመት ወይም በአደባባይ ጥሰት የተገኘ ሊሆን ይችላል። በሌሎች ሁኔታዎች፣ በኢሜል፣ በማህበራዊ አውታረመረብ ወይም በድረ-ገጽ ውስጥ ተንኮል አዘል አገናኝ ላይ ጠቅ አድርገው ሊሆን ይችላል። ወይም፣ ተንኮል አዘል ስክሪፕቶችን የያዘ መተግበሪያ ወይም ፋይል አውርደህ ሊሆን ይችላል።
በዚህ የደኅንነት ጋዜጣ እትም የኢሜል መለያዎ ተጎድቶ ሊሆን እንደሚችል የሚያሳዩ የማስጠንቀቂያ ምልክቶችን፣ መልሰው ለማግኘት ምን ማድረግ እንደሚችሉ እና እንደገና እንዳይከሰት ለመከላከል የሚወስዷቸውን እርምጃዎች እንመለከታለን።
የኢሜል መለያዎ የተበላሸ መሆኑን እንዴት ማወቅ እንደሚቻል
መለያህ እንደተበላሸ የሚጠቁሙ አንዳንድ ቀይ ባንዲራዎች እነኚሁና፦
- የኢሜል መለያዎን መድረስ አይችሉም። አንድ አጥቂ የኢሜል አድራሻዎን እና የይለፍ ቃልዎን ካገኘ፣ እርስዎን ከመለያው ለመቆለፍ ገብተው የይለፍ ቃሉን ቀይረው ሊሆን ይችላል።
- ቤተሰብዎ፣ ጓደኞችዎ እና የስራ ባልደረቦችዎ እርስዎ ያልጻፉትን ኢሜይሎች ከእርስዎ ይቀበላሉ። የኢሜል መለያዎ ከተበላሸ በኋላ አጥቂው በአድራሻ ደብተርዎ ውስጥ ላሉ አድራሻዎች አይፈለጌ መልእክት ወይም የማስገር ኢሜይሎችን ለመላክ የኢሜል አድራሻዎን መጠቀም ይችላል።
- በማህበራዊ ሚዲያ መለያዎችህ ላይ ያላጠፍካቸው እንቅስቃሴዎችን ታያለህ። አንዳንድ የማህበራዊ ሚዲያ ድረ-ገጾች ከሌሎች መለያዎች ምስክርነቶች ጋር ነጠላ መግቢያ (SSO) ይጠቀማሉ (ለምሳሌ፡ ጎግል፣ ያሁ) የተለየ የተጠቃሚ ስም እና የይለፍ ቃል መፍጠር ሳያስፈልጋችሁ ወደ ማህበራዊ ሚዲያ መግባት ትችላላችሁ። የኢሜል መለያህ ከማህበራዊ ሚዲያ አካውንቶችህ ጋር የተገናኘ ከሆነ ወይም ለሁሉም መለያዎችህ አንድ አይነት የተጠቃሚ ስም እና የይለፍ ቃል የምትጠቀም ከሆነ አጥቂው ሁሉንም ነገር በአንድ የተጠቃሚ ስም እና የይለፍ ቃል ማግኘት ይችላል።
- የተላኩ መልእክቶች አቃፊዎ ባዶ እንደሆነ ወይም እርስዎ ያልላኳቸውን መልዕክቶች እንደሚያካትት አስተውለዋል።
የኢሜል መለያዎ ከተበላሸ ምን ማድረግ እንዳለበት
መለያዎ ከተበላሸ ሊወስዷቸው የሚችሏቸው አንዳንድ እርምጃዎች እነሆ። መለያዎ ተበላሽቷል ብለው ካሰቡ ነገር ግን እርግጠኛ ካልሆኑ፣ በጥንቃቄ ስህተት ቢሰሩ ይሻላል እና እነዚህን ደረጃዎች ይከተሉ።
- ወደ ኢሜል መለያዎ ይግቡ እና ጠንካራ የይለፍ ቃል በመጠቀም የይለፍ ቃልዎን እንደገና ያስጀምሩ።
ሀ. የይለፍ ቃላትን ለማስታወስ ቀላል እና የበለጠ ደህንነቱ የተጠበቀ ለማድረግ ረጅም የይለፍ ሐረጎችን ይጠቀሙ።
ለ. ስለራስህ፣ ስለተወለድክበት ከተማ፣ ስለ ዕድሜህ፣ ወይም ስለ ዘመዶች፣ ጓደኞች ወይም የቤት እንስሳት ስም መረጃ አትጠቀም።
ሐ. እንደ ተወዳጅ የስፖርት ቡድን ስም ያሉ የተለመዱ ቃላትን አይጠቀሙ.
መ. መግባት ካልቻልክ፣ እንዴት መልሰው ማግኘት እንደምትችል ለማወቅ የኢሜይል አቅራቢህን አግኝ። - በሁሉም መሳሪያዎች ላይ ያሉትን ሁሉንም ክፍለ-ጊዜዎች ጨርስ/ውጣ። የይለፍ ቃልህን ከቀየርክ በኋላም አጥቂው ንቁ ክፍለ ጊዜ ካለው፣ ከመለያህ ኢሜይሎችን መላክ መቀጠል ይችል ይሆናል።
- አጥቂው ሊደርስባቸው የሚችላቸውን ተጨማሪ መለያዎችን ዳግም ያስጀምሩ። እነዚህ የፋይናንስ ተቋማትን፣ የገበያ ቦታዎችን እና የማህበራዊ ሚዲያ ጣቢያዎችን ሊያካትቱ ይችላሉ። በኢሜልዎ ውስጥ የእነዚህ መለያዎች ማጣቀሻዎች ሊኖሩ ይችላሉ። ለእያንዳንዱ መለያ ልዩ የይለፍ ቃሎችን መጠቀምዎን ያስታውሱ። ካልሆነ፣ አንድ አካውንት ከተጣሰ፣ ሁሉም ለችግር ይጋለጣሉ።
- በኢሜል መለያዎ ላይ ባለብዙ-ፋክተር ማረጋገጫ (ኤምኤፍኤ)ን ያንቁ። ይህ ወደ ኢሜል መለያዎ ለመግባት ተጨማሪ የጥበቃ ሽፋን ይሰጣል። መዳረሻን የበለጠ ለማረጋገጥ ከጽሑፍ መልእክት፣ ከስልክ ጥሪ ወይም አረጋጋጭ መተግበሪያ ኮድ ይፈልጋል። MFA ን እንዴት ማንቃት እንደሚችሉ ለማወቅ STOP.THINK.CONNECTን ይጎብኙ።
- የደህንነት ጥያቄዎችዎን ይገምግሙ እና ይቀይሩ። የኢሜል መለያህ ከአንድ መሳሪያ ከተበላሸ ወይም ከመደበኛ አጠቃቀምህ ጋር የማይዛመድ አካባቢ ከሆነ፣ ተንኮል አዘል ግለሰብ የደህንነት ጥያቄዎችህን መመለስ ይችል ይሆናል።
- ከዚህ ቀደም ላልፈጠሯቸው ማናቸውንም ደንቦች የመልዕክት ሳጥንዎን ይገምግሙ። እነዚህ ደንቦች መልእክት ማስተላለፍን፣ መሰረዝን ወይም ያልተፈለጉ መተግበሪያዎችን ማስኬድን ሊያካትቱ ይችላሉ።
- የወጪ መልዕክቶችን ይገምግሙ እና ማናቸውንም ተንኮል አዘል መልእክቶችን ያቋርጡ። በአብዛኛዎቹ አጋጣሚዎች አጥቂው የወጪ መልዕክቶችን ዱካ አይተውም ፣ ግን ይህ አሁንም መፈተሽ አለበት።
- በኢሜል አድራሻ ደብተርዎ ውስጥ ያሉትን ሰዎች ያነጋግሩ እና ኢሜልዎ እንደተበላሸ ያሳውቋቸው። መለያዎ በተበላሸበት ጊዜ ማንኛቸውም ኢሜይሎች ቀጣዩ ተጎጂ እንዳይሆኑ ከአንተ እንዲሰርዙ አስታውሳቸው።
- በኢሜልዎ ውስጥ በተንኮል ጥቅም ላይ የሚውል የግል ወይም በግል ሊለይ የሚችል መረጃ ካለ ያረጋግጡ።
- የይለፍ ቃልዎን በየጊዜው የሚቀይሩበት መደበኛ ስራ ያዘጋጁ። የይለፍ ቃልዎን ቢያንስ በየአመቱ ለመቀየር ያስቡበት (መጣስ ቶሎ ካልጠየቀ በስተቀር)።
- ኮምፒተርዎን ለቫይረሶች እና ማልዌር ይቃኙ። ይህ በተለይ በመሳሪያዎ ላይ የተጫኑ የማያውቁ መተግበሪያዎች፣ ኮምፒውተሮዎ በዝግታ የሚሰራ ወይም የመዘጋት ችግሮች ካሉ ችግር ያለባቸው ምልክቶች እያጋጠመዎት ከሆነ በጣም አስፈላጊ ነው።
የኢሜል መለያ መበላሸትን ለመከላከል ምን ማድረግ እችላለሁ?
ጥሩ የደህንነት ምርጥ ልምዶች እና ደህንነቱ የተጠበቀ የአሰሳ ልማዶች የኢሜይል መለያዎን ወደፊት እንዳይጎዳ ለመከላከል ያግዛሉ፡
- መሣሪያዎችዎ ጸረ-ቫይረስን ጨምሮ በአዲሶቹ ዝመናዎች መያዛቸውን ያረጋግጡ።
- የእርስዎን የደህንነት ሶፍትዌር፣ የበይነመረብ አሳሽ እና ኦፕሬቲንግ ሲስተም በራስ ሰር እንዲዘምኑ ያቀናብሩ። ወይም፣ ይህንን በእጅ በተደጋጋሚ ለማድረግ የዕለት ተዕለት ተግባር ያዘጋጁ።
- ለመለያ መዳረሻ ልዩ ጠንካራ የይለፍ ቃሎችን ይጠቀሙ።
- ያልተጠበቁ ኢሜይሎች ይጠንቀቁ፣ በተለይም አገናኞች እና/ወይም ዓባሪዎች ሲይዙ።
- የላኪውን አድራሻ ያረጋግጡ። አድራሻውን ካላወቁት ምላሽ አይስጡ።
- ከሚታወቅ እውቂያ የመጣ የኢሜል ጥያቄ ቦታ የሌለው መስሎ ከታየ፣ ጥያቄውን ወደ ላኪው በስልክ በመደወል ያረጋግጡ።
- አንድ አገናኝ ጠቅ ከማድረግዎ በፊት ሁለት ጊዜ ያስቡ. ለመጎብኘት የሚሞክሩትን የድር ጣቢያ አድራሻ ለማየት ሁልጊዜ ጠቅ ከማድረግዎ በፊት ያንዣብቡ።
- እንደ "እዚህ ጠቅ ያድርጉ" ወይም "ደንበኝነት ይውጡ" ወይም ሌሎች በተጠረጠሩ ኢሜይሎች ውስጥ ያሉ የጽሁፍ አገናኞችን በጭራሽ አይጫኑ።
- በማይታወቅ ጣቢያ ላይ የይለፍ ቃል ወይም የኢሜይል አድራሻህን በጭራሽ አታስገባ፣ እና የይለፍ ቃሎችህን ለማንም አታቅርብ።
- ኢሜይሎችን በሚገመግሙበት ጊዜ ንቁ ይሁኑ፣ ምክንያቱም ከተበላሸ ህጋዊ እውቂያ ኢሜይል ሊደርስዎት ይችላል።
- ይፋዊ ዋይ ፋይን በመጠቀም የኢሜል አካውንትዎን በይፋዊ ኮምፒዩተር ላይ ወይም ከመሳሪያ ላይ አይደርሱበት።
በወርሃዊ የደህንነት ምክሮች ጋዜጣዎች ውስጥ የቀረበው መረጃ የአንድ ድርጅት ዋና ተጠቃሚዎችን የደህንነት ግንዛቤ ለማሳደግ እና በስራ አካባቢያቸው ደህንነቱ በተጠበቀ መልኩ እንዲያሳዩ ለመርዳት የታለመ ነው። አንዳንድ ምክሮች የቤት ውስጥ ኮምፒዩተርን ከመጠበቅ ጋር የተገናኙ ሊሆኑ ቢችሉም፣ የጨመረው ግንዛቤ የድርጅቱን አጠቃላይ የመረጃ ደህንነት አቀማመጥ ለማሻሻል የታሰበ ነው።
የቅጂ መብት መረጃ
